Deniz taşıtlarında kullanılan ekipmanların sahip olması gereken temel özelliklere ilişkin yasal çerçeve 2014/90/EU sayılı yönetmelikte çizilmiştir. Denizcilik Ekipmanları Yönetmeliği’yle (MED) uyumlu olan ürünler CE işareti yerine “Wheel Mark” adı verilen dümen sembolüyle etiketlenmektedir. Bu sembol, Avrupa Birliği karasularında dolaşan deniz taşıtlarındaki denizcilik ekipmanlarının temel sağlık, çevre ve güvenlik gereksinimlerini karşıladığını göstermektedir. Birçok uluslararası denizcilik standardıyla uyumlu olan Denizcilik Ekipmanları Yönetmeliği’nin (2014/90/EU), denizlerde kirliliği önlemek ve can güvenliğini artırmak gibi hedefleri de bulunmaktadır. Ürettiği ürünlere denizcilik ekipmanları CE Belgesi veya Wheel Mark işareti almak isteyen firmalar, MED ile ilgili daha detaylı bilgilere NVA ile ulaşabilir.
Denizcilik Ekipmanları Yönetmeliği, 2016 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik daha önce yürürlükte olan 96/98/EC sayılı yönetmeliğin yerini almıştır. Bu nedenle, denizcilik ekipmanları CE Belgesi’ni (Wheel Mark) 96/98/EC sayılı direktife göre alan firmaların belgelerini yeni yönetmeliğe göre güncellemeleri gerekmektedir. Yeni belge alacak firmaların da tüm sertifikasyon çalışmalarını 2014/90/EU sayılı direktife göre yapmaları gerekmektedir.
Wheel Mark, aşağıdaki ürünler için düzenlenmektedir:
SOLAS (Denizde Can Güvenliği), Türkiye’nin de taraf olduğu ve 1974 yılında imzalanan bir uluslararası sözleşmedir. Denizlerde canlı kalabilme, emniyet ve can kurtarma gibi konularda tarafların sorumluluklarını belirlemektedir. Sözleşmenin temel amacı gemilerin üretimi, işletilmesi ve gemilerde kullanılan temel donanımların sahip olması gereken asgari standartları açıklamaktadır. Bu bağlamda, 2014/90/EU sayılı Denizcilik Ekipmanları Yönetmeliği’nin SOLAS ile doğrudan ilişkili olduğunu söyleyebiliriz.
Yukarıdaki listede yer alıp Avrupa Birliği bayrağı taşıyan tüm gemilerde kullanılan ekipmanlar mutlaka Wheel Mark işaretine sahip olmalıdır. Bu işaret ürün üzerine fiziksel olarak işlenebildiği gibi ürün için dijital etiket de oluşturulabilmektedir. Wheel Mark işaretiyle piyasaya sürülen bir ürünün daha sonra yönetmelik gereksinimlerini karşılamadığı tespit edilirse ürün sahibi firmanın bu ürünü vakit kaybetmeden piyasadan geri çekmesi gerekmektedir.
2014/90/EU sayılı yönetmeliğe göre CE Belgesi / Wheel Mark almak isteyen firmalar öncelikle yönetmelikte açıklanan uygunluk değerlendirme prosedürleri arasından kendi belgelendirme kapsamlarına uygun olanı belirlemelidir. Yetkileri, görev ve sorumlulukları yönetmelikte açıklanan onaylanmış kuruluşlar, bu prosedürler çerçevesinde firmaların yaptıkları çalışmalara dahil olmaktadır. AT tip incelemesi, üretim sürecinin kalite kontrolü, ürün veya birim doğrulaması gibi çalışmaların tamamında farklı çalışmalar yürütülmektedir. Bu süreçte, onaylanmış kuruluşlar teknik tasarım doğrulaması yapmakta, üretim sürecini denetlemekte, ürünlerin yönetmeliğe uygun olduğunu doğrulamakta ve belgelendirme sürecini tamamlamaktadır. Yönetmelikte açıklanan uygunluk değerlendirme prosedürleri şu şekildedir:
Belge sahibi olmak isteyen firmalar, temel olarak ürünlerini yönetmeliğe uygun şekilde tasarlamalı, üretmeli, test etmeli ve uygunluğunu doğrulamalıdır. Belgelendirme sürecini hızlı ve kolay bir hale getirmek; ayrıca belgelendirme maliyetlerini düşürmek isteyen firmalar NVA ile iletişime geçebilirler.
Denizcilik ekipmanları CE Belgesi veya Wheel Mark işaretine sahip olan firmalar, Avrupa’daki gelişmiş denizcilik endüstrisinde hızlı bir şekilde yer alabilmektedir. Bu sayede pazar payını genişletebilmekte; müşteri memnuniyetini ve güvenliğini artırabilmektedir. Bu işaret firmalara piyasadaki rekaber gücünü artırma fırsatı vermektedir. Ayrıca, yönetmelikte açıklanan gereksinimlerin karşılanamamasından ötürü ürünlerin geri çağırılması veya piyasadan toplatılması gibi durumların önüne geçilebilmektedir.